Sextant
In deze kast vind je verschillende navigatie-instrumenten voor op zee. Bijvoorbeeld dit sextant. Het ingenieus instrument was lange tijd een van de belangrijkste hulpmiddelen voor zeevaarders om hun positie op zee te bepalen. Voordat GPS en moderne navigatiesystemen bestonden, vertrouwden kapiteins en stuurmannen op de sextant om hun schip veilig over de wereldzeeën te loodsen.
Hoe werkt een sextant? Je meet er de hoek tussen de horizon en een hemellichaam mee (zoals de zon, maan, sterren of planeten). Met die meting kun je de breedtegraad bepalen en aan de hand van de juiste tabellen en tijdwaarnemingen, ook de lengtegraad.
Om de sextant te gebruiken, richt je het instrument eerst op de horizon. Vervolgens beweeg je de spiegel op de beweegbare arm om het beeld van de zon of een andere ster te verplaatsen zodat het precies op de horizon rust. De hoek die je nu kunt aflezen op de schaal van de sextant, geeft de hoogte van het hemellichaam boven de horizon weer. Met behulp van de gemeten hoek, de tijd van de waarneming kun je verder aan de slag. Aan de hand van navigatietabellen bereken je de locatie van het schip op dat moment.
Het toestel vraagt enige oefening, maar het is een betrouwbare methode om een schip veilig naar de juiste bestemming te kunnen leiden. Het toestel werd ontwikkeld in de 18de eeuw en zorgde ervoor dat routes op zee veel nauwkeuriger gevolgd konden worden. Tot ver in de 20e eeuw werd de sextant aan boord dagelijks door zeevarenden gebruikt.